فهرست مطلب
چرا کودکم به من می چسبد ؟
دل بستگی یا وابستگی؟
راه تشخیص و درمان چبست؟
دل بستگی پیوند عاطفی عمیقی است که ما با افراد خاصی در زندگی داریم و باعث میشود
از تعامل با ا آنها احساس لذت کنیم و در موقعیت های استرس زا از وجود آن ها ارامش دریافت کنیم.
بین ۶ ماهگی تا ۱۲ ماهگی این دل بستگی به روش های مختلفی شکل میگیرد که نوع شکل گیری آن بر روابط اینده ی کودک ما اثرگذار خواهد بود.
شکل گیری دل بستگی در ۴ مرحله اتفاق می افتد:
۱) از تولد تا ۶ سالگی اگرچه نوزاد قادر به تشخیص بو و چهره و صدای مادر خود هست
اما نسبت به هراغوش و تماس چشمی احساس ارامش میکند و و نسبت به جدایی اعتراضی ندارد.
۲) بین ۶ هفتگی تا ۸ ماهگی نوزاد نسبت به اشنا واکنش متفاوت نشان میدهد؛
مثلا فقط برای مادر میخندد.نوزاد با فهمیدن این موضوع که گریه یا صدای او روی مادر اثر گذار است احساس ارامش میکند اما هم چنان اعتراضی به جدایی نیست
۳)بین ۸ ماهگی تا ۲ سالگی کودکان به طور واضح اضطراب جدایی را نشان میدهند.
آن ها از جدا شدن از مادر به شدت واکنش نشان داده و دچار اضطراب میشوند.کودک به روش های مختلف تلاش میکند مادر را نزدیک خود نگه دارد.به اصطلاح عام این مرحله همان مرحله ی غریبگی بچه هاست.
راه کاهش اضطراب کودکان در این مرحله:
- والدین ساعت نسبی بازگشت خود را برای کودک به زبان قابل فهم توضیح دهند
- برای جبران این نبود، ساعات بعدی را به طور اختصاصی به تعامل با کودک قرار دهید.
- سعی کنید هنگام نبود خود با تلفن هر یک ساعت با کودک در تماس باشید
- اورا دلگرم کنید که حتما مجددا کنار او بازمیگردید و هرگز کودک را مدت طولانی تنها نمیگذارید و اوقات خوشی را سپری خواهید کرد.
۴) در نهایت کودکان پس از ۲ سالگی با رشد زبان و بازنمایی ذهنی و رفتار صحیح و دلگرم کننده ی والدین متوجه رفت و بازگشت والدین میشوند و کم کم اضطراب آنها از بین میرود
اما روانشناسان ازمایش جالبی را طراحی کردند و با بررسی رفتار کودکان نتایج جالبی را منتشر کردند.انها متوجه شدند که با توجه به رفتار کودک ۴ نوع دلبستگی در وی ایجاد میشود که تعیین کننده ی نوع روابط اینده انها خواهد بود
موقعیت بدین شکل است که کودک و مادر در یک اتاق بازی مشغول بازی هستند،
پس از مدتی مادر از اتاق خارج شده و غریبه وارد میشود، مدتی بعد مجددا غریبه خارج شده و مادر وارد میشود.رفتار کودکان به این موقعیت در ۴ دسته تقسیم بندی شد:
۱)دسته ای از کودکان پس از اگاه شدن از خروج مادر گریه میکنند اما پس از مدتی با غریبه ارتباط برقرار کرده و گریه قطع شده و باهم بازی میکنند.
سپس مجددا با ورود مادر نسبت به او اشتیاق با درجه ی بالاتری نشان داده و با او بازی میکنند.این افراد دل بستگی ایمن دارند و روابطی خوب را در اینده تجربه خواهند کرد
۲)دسته ی دیگری کلا نسبت به خروج و ورود مادر واکنشی نشان نمیدهند و نسبت به او بی اعتنا هستند.در این کودکان دل بستگی ناایمن از نوع دوری شکل میگیرد و روابطی سرد را تجربه خواهند کرد
۳)دسته ی دیگری آنقدر به مادر می چسلند که خروج مادر به سختی صورت میگیرد و بعد هم چنان بی قراری و بی تابی میکنند که اصلا با غریبه ارتباط نگرفته و پس از ورود مجدد مادر هم بدون اشتیاق و با عصبانیت با شدت بیشتری به او می چسبند.در این افراد دل بستگی ناایمن از نوع مقاوم شکل میگیرد و روابطی وابسته گونه و مریض گونه بدون توانایی تصمیم‌گیری انفرادی را تجربه خواهند کرد
۴)یک دسته از کودکان هم به شکل ثابت رفتار نکردند و هربار واکنش خاصی داشتند.در این افراد هم دل بستگی ناایمن از نوع اشفته و سردرگم شکل میگیرد و روابطی اشفته و با تردید در تصمیم‌گیری ها تجربه خواهند کرد.
نویسنده :متینه مسائلی
برگرفته از نظریه ی بولبی و کتاب رشد لورابر
بدون دیدگاه