۱۰ غذای خارق العاده برای کودکان در حال رشد

✳ برنامه غذایی پیش دبستانی نوید صدرا زیر نظر بهترین دکتر های تغذیه کودک میباشد و با بررسی جوانب مختلف رشدی کودکان طرح ریزی شده است، بدیهی ست استفاده از این برنامه سبب بهبود رشد ذهنی و جسمی کودک شده و کودک را در راستای بهره وری بهتر از مطالب و اموزشات قرار خواهد داد.

برنامه غذایی مناسب کودکان سنین زیر ۵ سال باید روزانه حاوي تمام گروه هاي غذایی اصلی شامل نان و غلات ، میوه ها و سبزي ها شیر ولبنیات و گوشت و جانشین ها باشد .

✅ تعداد وعده هاي غذایی

✳ کودك باید در روز حداقل ۵ وعده غذا شامل سه وعده اصلی و دو میان وعده بخورد. صبحانه کودك مهم ترین وعده غذایی او است و مصرف آن موجب یادگیري بهتر و دقت بیشتر او می گردد. برنامه غذایی کودك را باید طوري تنظیم نمود که صبحانه را با سایر افراد خانواده بخورد تا عادت به صبحانه خوردن دراو ایجاد شود.

✅ میان وعده

✳ میان وعده غذاي مختصري است که بین دو وعده اصلی به کودك داده می شود. از آن جایی که معده کودك کوچک است ولی نیاز او به انرژي زیاد می باشد، با خوردن سه وعده اصلی غذا نیازهایش تامین نمی گردد. باید به یاد داشت که میان وعده تنها سهم کوچکی در تامین نیازهاي غذایی کودك دارد و هیچ گاه جاي وعده اصلی را نخواهد گرفت. بنابراین میان وعده ها باید بین وعده اصلی به کودك داده شود به طوري که۲-۳ ساعت با وعده اصلی غذایی فاصله داشته باشد.

✳ میان وعده هایی مانند شیر پاستوریزه یا جوشیده، نان و پنیر، خرما، بیسکویت، میوه و خشکبار مانند بادام، پسته، گردو، کشمش، توت خشک و… جهت تغذیه کودك مناسب می باشند. از دادن تنقلاتی مانند پفک، یخمک، چیپس و …. که ارزش تغذیه اي آن ها کم است باید خودداري نمود زیرا خوردن این مواد غذایی اشتهاي کودك را کم کرده و باعث می شود تا نتواند غذاي اصلی را بخورد.

در اینجا ۱۰  غذای خارق العاده  برای کودکان در حال رشد  را توصیه می کنیم.

1- شیر

– برای کودکان  بسیار خوب است. کلسیم و فسفر، دو ماده  معدنی مهم در شیر، برای  سلامت استخوانها، دندانها و ناخن ضروری است. همچنین  ویتامین D،  موجود در آن یکی دیگر از مواد مغذیمهم برای سلامت استخوان  است.به علاوه، شیر حاوی  سایر مواد مغذی برای رشد مانند پروتئین، روی و ویتامین های A، B۲(ریبوفلاوین) و B۱۲  است.
همچنین دارای ید، نیاسین و ویتامینB۶  است شیر کامل به کودکان تا دو سالگی بعد از آن  یک تا دولیوان شیر در روز برای کودکان در حال رشد ضروری است. اگر فرزندان شما  شیر ساده را دوست ندارد، آن را بشکل پودینگ یا کاسترد درست کنید

2- تخم مرغ

تخم مرغ  برای بچه در حال رشد  لازمست ، عمدتا به دلیل محتوایپروتئین بالا برای کودکان در حال رشد بسیار ضروری است.تخم مرغهمچنین سرشار از ویتامین B است که نقش مهمی در رشد مغزکودک دارد. به علاوه،  دارای اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین D،فولات، روی، آهن و سلنیوم است.تخم مرغ را می توان به شیوه های مختلف مثل سرخ شده،  آب پز و به عنوان یک املت شامل گوشت ها و سبزیجات مختلف است  تخم مرغ برای صبحانه، چند بار در هفته خوبست. این باعث پر انرزی شدن کودک در طول روز می شود

3- کلم بروکلی

یکی از بهترین منابع گیاهی کلسیم، یک ماده غذایی بسیار مهمبرای رشد کودکان است.

این سبزی سالم سرشار از فیبر است که برای کودکان در حال رشدبسیار ضروری  می باشد. دیگر مواد مغذی موجود  در کلم بروکلی آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی و اسید فولیک است.  منبع خوبی از ویتامین های B است ، که به هضم غذا  کمک کرده  و  سبب بهبود سیستم عصبی می شود.کلم بروکلی  به کودک در حال رشدنیاز است. بهترین کار  خوردن کلم بروکلی خام،  و یا بخار پز کردن است. اگر فرزند شما بروکلی ساده را دوست ندارد،  می توانید سعی آن را در سوپ بریزید

4- زغال اخته

برای کودکان در حال رشد  مناسب می باشد.  انواع توت ها کوچکدارای ارزش تغذیه ای بسیار عالی هستند. زغال اخته یکی از بهترینغذاهای غنی از آنتی اکسیدان است که   در برابر سموم مضر  از بدن محافظت میکند .

همچنین، زغال اخته  ضد اسهال، ضد ویروس و خواص ضد باکتری  دارد. مقدار بالایی از منگنز موجود در زغال اخته استخوان را قوی  نگه می دارد ، و محتوای بالای ویتامین C  آن سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. به علاوه، زغال اخته دارای فیبر، فولات، آهن، منیزیم و  ویتامین های گروه ب است.
از آنجا که زغال اخته  خوشمزه  است، بیشتر کودکان  خوردن آن را دوست دارند. شما می توانید  به انواع توت ها  بلغور جو دوسر، ماست و غلات سبوس دار اضافه کنید.

5- ماست

ماست یونانی  (دارای پروتئین بیشتر) فوق العاده برای کودکان در حال رشد مفید است.باکتری های خوب موجود در  آن سیستمایمنی بدن را افزایش میدهد  و به هضم غذا کمک میکند. همچنین شامل کلسیم، پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین B، روی وفسفر است.خوردن ماست در روز  به  سلامت استخوانها و  تقویت دندان و بالا بردن انرژی کودکان کمک میکند اگر فرزند شما ماست ساده را دوست ندارد، شما می توانید آن را با عسل و یا شیره افراترکیب کند.  همچنین می توانید میوه و چند تراشه شکلات اضافه کنید.

6- سیب زمینی شیرین

سیب زمینی شیرین به عنوان یکی از سبزیجات مغذی  است دارای  بتا کاروتن  قوی و کاروتنوئید های دیگر  است که برای بیناییضروری است. همچنین، آنها منبع خوبی از ویتامین های A، C و E، پتاسیم، فولات، کلسیم، آهن و فیبر هستند.اکثر کودکان  طعم و مزهسیب زمینی شیرین را دوست ن دارند. شما می توانید  آن را  آب پز، کبابی و یا
سرخ کرده بجای چیپس به کودک بدهید.

7- بلغور جو دوسر

انرژی  مورد نیاز کودک را برای روز های آینده تامین میکند، جو دوسر یکی از بهترین غذاهای صبحانه در نظر گرفته شده است.

تحقیقات نشان می دهد که بچه هایی که  جو برای صبحانه  میخورند می تواند بهتر تمرکز  کنند و توجه بیشتری در مدرسه بر روی درسها دارند.

جو شامل مواد مغذی مهم مانند ویتامین B و E، پتاسیم و رویاست که برای  مغز خوبست.
 همچنین جو منبع خوبی از فیبر محلول و نامحلول است که برای کودک مفید است

جو  را با شیر یا ماست،  یا با میوه  بخورید.  همچنین می توانید  از جو بیسکویت و تنقلات  مختلف درست کنید

8- پنیر

پنیر مواد غذایی مغذی  است که کودکان در حال رشد باید به طور منظم  بخورند. پنیر حاوی مقدار خوبی از کلسیم، پروتئین، ویتامین B۱۲ و فسفر است.همچنین، پنیر  یک جایگزین خوب برایگوشت به دلیل  منبع خوب پروتئین است که براحتی قابل هضماست. شما می توانید ساندویچ پنیر  همراه با سوپهای سالم برای کودک درست کنید.

9- ماهی

کودکان در حال رشد باید حداقل دو وعده ماهی در هر هفتهبخورند. چون سرشار از پروتئین، چربی کم و سرشار از ویتامین B و مواد معدنی گرانبها است، ماهی به راحتی توسط کودکان هضم می شود.

به علاوه، ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است که  رشد مغز را افزایش داده ،  بینایی را بهبود بخشیده،  از افسردگی جلوگیری میکند و قلب را سالم نگه می دارد

ماهی مثل سالمون و تن برای کودکان بهترین هستند. به کودککوسه ماهی و نیزه ماهی  که  جیوه زیادی دارد ندهید چون  ممکن است تاثیر منفی بر سیستم عصبی در  کودک داشته باشد. شما می توانید به کودک ساندویچ ماهی، سالاد ماهی و یا سوپ  ماهی و یا ماهی پخته و کبابی بدهید.

10- لوبیا

لوبیا فوق العاده مغذی و برای کودکان در حال رشد مفید است. به غیر از آنتی اکسیدان بالا، لوبیا همچنین حاوی مقدار خوبی ازپروتئین، کلسیم، فیبر، آهن و ویتامین B

همچنین، لوبیا  چربی، کالری و نمک کمی دارد . خوردن لوبیا به طور منظم کودکان  را پر انرژی خواهد کرد،  خلق و خوی  را بهتر میکند،  قلب  را سالم  نگه داشته و  وزن را کنترل میکند

لوبیا  و حبوباتی مثل سویا، نخود  و عدس  برای کودکان خوب است. آنها را یک شب قبل خیس کنید و در سالاد و یا سوپ بریزید

فرزندتان به خوردن این مواد مغذی  تشویق کنید🙏

✅ نکات مهم رفتاری در تغذیه کودك

✳ کودك باید در زمان خوردن در وضعیت راحتی قرار گیرد و غذا نزدیک او باشد تا کودك بتواند به راحتی بدون این که تحت فشار قرار گیرد، غذا بخورد.

• بشقاب و لوازم غذا خوردن باید از جنس نشکن باشد. زیرا در صورت شکستن ظرف کودك ممکن است احساس یاس کند یا والدین عصبانی شوند.
• رنگ مواد غذایی در اشتهاي کودك و علاقه او به غذا تاثیر می گذارد. خوردن غذاهایی با رنگ هاي سبز، نارنجی و زرد براي او جالب است. به عنوان مثال می توان از سبزي هاي برگ سبز و یا هویج و گوجه فرنگی استفاده کرد.
• بجاي آب میوه صنعتی از آب میوه طبیعی استفاده کنید زیرا به آب میوه صنعتی مواد قندي، رنگ وماده معطر اضافه شده است.
• غذا خوردن در یک ساعت معین سبب تحریک اشتهاي کودك می شود.
• خستگی کودك مهمترین عامل از بین بردن اشهاي اوست. بهتر است بعد از استراحت به کودك غذا داده شود.
• دادن وقت کافی به کودك براي صرف غذا بسیار مهم است بهتر است از شتاب و عجله در هنگام غذا خوردن پرهیز کرد.
• دادن غذاي یکنواخت و تکراري سبب بیزاري کودك می شود. حتی اگر غذاي مورد علاقه کودك، پشت سرهم به او داده شود، کودك از خوردن آن خودداري می کند.
• باید کودك را با انواع غذاهاي مختلف آشنا کرد. بهتر است غذاي جدید را ابتدا یک فرد بزرگتر خانواده بخورد تا الگویی براي کودك باشد.
• بی تحرکی، خواب ناکافی و بیماري کودك موجب بی اشتهایی و غذا نخوردن کودك می شود.

✅ چند نکته مهم براي بهداشت غذاي کودك:

• قبل و بعد از تهیه غذا دست ها باید شسته شوند.
• غذاها خوب پخته شوند. زیرا حرارت موجب از بین رفتن میکروب هاي بیماري زا می شود و خطر آلودگی احتمالی غذا در اثر حرارت از بین می رود.
• غذاي کودك باید براي هر وعده تازه تهیه شود و فاصله بین وقتی که غذاي کودك پخته می شود تا زمانی که به کودك غذا داده می شود طولانی نباشد زیرا احتمال دارد میکروب ها در غذا تکثیر یابند.
• غذاهاي پخته به طور صحیح نگهداري شود. غذاهاي باقیمانده سریعا” خنک و در ظرف دربسته در داخل یخچال نگهداري شود.
• در تهیه غذاي کودك از مواد غذایی سالم و پاکیزه استفاده شود.
• براي نوشیدن و تهیه غذا نیز از آب سالم استفاده شود.
• غذاها از دسترس حشرات و جوندگان دور نگهداري شود. بدین منظور غذاها باید در ظرف درب دار و دور از دسترس حیوانات و حشرات نگهداري شود چون حیوانات حامل میکروب هاي بیماري زا هستند.

✅ برنامه غذایی کودک

✳ در برنامه غذایی کودك باید از ۵ گروه غذایی اصلی یعنی گروه نان و غلات، میوه ها، سبزي ها، شیر و لبنیات و گروه گوشت و جایگزین هاي آن استفاده شود.

✅ انرژي:

✳ کودك براي رشد، بازي و سایر فعالیت هاي فیزیکی، مقابله در برابر بیماري هاي عفونی نیاز به انرژي دارد که با مصرف مواد قندي، نشاسته اي (نان، برنج و …) و چربی ها (کره و روغن) می توان آن را تامین نمود.کودکانی که عادت به بازي و فعالیت زیاد دارند، نیازشان به انرژي بیش از کودکانی است که تحرك کمتري دارند. همچنین کودك پس از بیماري براي جبران وزن از دست رفته نیاز به انرژي بیشتري دارد.

✅ پروتئین:

✳ کودك در حال رشد است و براي ساخت و نگهداري ماهیچه ها، استخوان ها و سایر بافت هاي بدن و مقاومت در برابر عوامل بیماریزا نیاز به پروتئین دارد که می تواند با مصرف منابع پروتئین حیوانی مانند گوشت قرمز و سفید، شیر، ماست، پنیر و تخم مرغ و یا پروتئین هاي گیاهی مانند حبوبات و غلات نیاز خود را برآورده نماید (مانند عدسی و نان، شیر برنج)

✅ ویتامین ها و املاح :

✳ کودك در این سنین جهت حفظ سلامتی و افزایش مقاومت در برابر عفونت ها نیاز به ویتامین ها و املاح مختلف دارد و با مصرف روزانه منابع غذایی حاوي آن ها می تواند نیازهاي خود را تامین کند مانند ویتامین A که (در مواد غذایی مانند کره، جگر، میوه هایی مثل زردآلو، طالبی، هلو، سبزي هاي سبز و زرد مانند هویج، کدو حلوایی، اسفناج و جعفري وجود دارد).

• از مهمترین منابع ویتامین c میتوان به مرکبات و کلم بروکلی اشاره کرد.
• کلسیم وفسفر درغذاهایی مانند شیر، ماست، پنیر و بستنی وجود دارد.
• ویتامین Dاز طریق قراردادن دست و پا و صورت کودك به طور روزانه ۱۰ دقیقه در برابر نور مستقیم خورشید تامین می شود و از منابع غذایی خوب آهن می توان انواع گوشت قرمز و سفید، انواع حبوبات مانند لوبیا، عدس و سبزي ها مانند اسفناج و جعفري را نام برد.

✅ یک رژیم غذایی مغذی و متعادل یکی از مهم ترین نکته  برای کودک در حال رشد است. کودکان انرژی و مواد مغذیبالاتری نیاز  دارند  که متفاوت از بزرگسالان است. در مرحله رشد،بدن نیاز  به ویتامین ها و مواد معدنی خاص برای رشد مناسب دارد.شیوه زندگی و مشغله کاری والدین سبب شده است که زمان مناسبی برای  تغذیه سالم کودک نداشته باشند. اما فست فود و بسیاری از وعده های غذایی آماده  دارای مواد مغذی نیستند  واغلب چربی و قند محتوای بالا سبب چاقی کودکان می شود.اگر شما هم زمان کافی برای طبخ غذای سالم برای کودک ندارید، حداقلمطمئن شوید کودک  غذای ناسالم نخورد.غذاهای طبیعی خواصسالم زیادی دارند ، از جمله مواد مغذی و آنتی اکسیدان ها هستند.به علاوه،  به راحتی قابل هضم هستند و بدن را سالم نگه می دارد.

گردآورنده :خانم الناز خاشعی